تشخیص سنگ عقیق یمنی اصل

  عقیق یمنی و ارزش معنوی آن

عقیق یمنی گونه ایی از سنگ های عقیق که در واقع یکی بهترین نوع سنگ عقیق محسوب میشود و از جمله عقیق های باارزش است، بخاطر اینکه معادن آن در کشور یمن از قدیمی ترین و با کیفیت ترین معادن عقیق است.این عقیق از جمله مشهورترین محصول طبیعی یمن است.که بیشترین معادنش در شهر صنعا وجود دارد. عقیق های استخراجی از معادن یمن به دلیل کیفیت بیشتر از قبمت های بالاتری نسبت به سایر عقیق ها برخوردارند. این سنگ دارای نام های همچون: عقیق یمانی، عقیق یمنی و …است

ویژگی  های  فیزیکی سنگ عقیق یمنی

این کانی نیز مانند سایر سنگ  های عقیق از کانی پایه سیلیس تشکیل شده است  و مثل عقیق دارای سختی بین ۶ تا ۷ است. دارای طیف رنگی متنوعی است که از رنگ قهوه ایی روشن تا قهوه ایی تیره و سیاه و زرد و خاکستری متفاوت است. حدود وزنی ۲تا ۲٫۶ دارد . و میزان شفافیت این سنگ از شفافیت کم تا زیاد متغیر است.

علت با ارزش بودن عقیق یمنی چیست؟

این باور در میان عامه مسلمانان جا افتاده است که عقیق یمنی بهترین نوع عقیق است ، ما علت آن را بررسی می کنیم علت اصلی این موضوع ریشه تاریخی دارد. در حقیقت می توان گفت که عقیق یمنی یک برند محسوب می شود و برای مسلمانان دارای یک ارزش و اعتبار معنوی ایست و علت اینکه عقیق یمنی دارای متقاضیان بیشتری است بخاطر وجود کیفیت بالای آن نیست بلکه معادن تاریخی یمن نوعی برند محسوب می شود. وشاید روایت و احادیث نیز در این امر بی تاثیر نباشد.

یکی از مهمترین روایاتی که در مورد عقیق یمنی وجود دارد را اشاره می کنیم.

روایتی ایست که ابن شهر آشوب نقل می کند روزی  جبرئیل بر رسول الله نازل شده و فرمود :(( ای رسول خدا ، پروردگار بر تو سلام و درود می فرستد و می فرماید انگشترت را در دست راست خود قرار بده و نگینیش را از عقیق برگزین و به پسر عمویت علی (علیه السلام ) نیز بگو چنین کند.

پیامبر نیز این پیام را به حضرت علی (علیه السلام ) عرضه داشت و ایشان فرمود “یا رسول الله ( ص ) عقیق چیست؟ ایشان فرمودند:« عقیق کوهی است در یمن .»

روش های بهسازی عقیق یمنی چگونه است؟

به طور کلی عقیق های یمنی با دو روش مختلف صیقل خورده و به شکل سنگ های تراشیده شده در می آیند.

اولین روش: روش سنتی

دومین روش: روش مدرن

۱٫روش سنتی عقیق یمنی

در این روش سنتی که کارشناسان معتقدند که این روش کیفیت بالاتری نسبت به روش های مدرن دارد.

الف) مرحله پخت

اولین مرحله در این روش ابتدا سنگ های استخراج شده از معادن را به مدت چند روز در ظرفی کوزه ایی ریخته و با گچ آن ها را مهر و موم کرده و به مدت ۲هفته تا یک ماه درون کوره های ذغالی یا خاکسترهای داغ می گذارند . به این فرایند “گرم کردن یا خاکستر زنی می گویند.”این کار برای مشخص کردن رنگ عقیق یمنی اصل است. بعد آن را تمیز کرده و نام کوه استخراج شده را روی، راف (سنگ خام عقیق ) آن حک می کنند و سپس آن را با آب سرد می کنند. درابتدا این عقیق ها به رنگ های کبود و تیره هستند اما پس از آن تغییر رنگ داده و به رنگ زرد و قرمز ظاهر می شوند.

ب) پولیش و شکل دهی :

در این مرحله راف ( یا همان عقیق نیمه آماده ) را شکل داده و به شکلی کاملا تمیز آن ها را با سنگ های دیگری پولیش و صیقل می دهند . ماده صیقل دهنده از چند ماده اصلی و پایه ساخته می شوند برای اینکه کار فرد تراشکار راحت تر باشد و که ماده سنگ صیقل دهنده به یک چوب با صمغ عربی وصل می شود تا کار تراشکار راحت تر باشد.

۲٫روش مدرن صیقل دادن عقیق یمنی

در این روش ابتدا راف (عقیق خام ) را درون ظرف های فلزی یا سرامیکی قرار داده و سپس ظرف را با خمیر گلی ایزوله می کنند و بعد از آن ظرف را درون فر با دمای کم قرار داده تا به شکل مورد نظر برسد .

باور های غلط در مورد عقیق یمنی اصل

با توجه به اینکه منابع علمی دقیق مورد اتکایی در مورد شناخت عقیق یمنی وجود ندارد و با قاطعیت هیچ روشی نمی توان گفت که روش تشخیص عقیق یمنی است از این رو به چند باور غلط در مورد شناخت عقیق یمنی می پردازیم.

باورهای غلط اول در مورد شناخت عقیق یمنی

۱٫”عقیق یمنی بهترین عقیق دنیاست”

این باور که می گویند عقیق یمنی بهترین عقیق دنیاست، باور غلطی است چون می توان گفت عقیق یمنی یکی از انواع با کیفیت عقیق است اما نمی توان با قاطعیت گفت که صرفا بهترین عقیق دنیاست. زیرا که عقیق خراسان نیز از نظر کیفیت با عقیق های یمنی برابری می کند و می توان گفت که وجه مذهبی و ارزش معنوی عقیق یمنی بالاتر است.

۲٫”فقط عقیق یمنی رنگ سرخ دارد.”

این باور که تنها عقیق های یمنی دارای رنگ سرخ هستند اشتباه است و عقیق های یمنی در رنگ ها سرخ، سفید، سیاه و … نیز وجود دارند.

۳٫”یکی از راه های تشخیص عقیق یمن صاف و یکدست بودن آن است.”

اتکا به این باور که هر عقیقی که رنگی کاملا صاف و یکدست داشت صرفا عقیق یمنی است کاملا غلط واشتباهی بیش نیست .زیرا سایر عقیق های دیگر که مربوط به یمن نیستند نیز این ویژگی را دارند.

راه تشخیص  عقیق یمنی اصل چیست؟

شاید با قاطعیت گفت تنها راه این است که آن را از یمن خریداری کرده باشیم. زیرا که می توان گفت در اکثر ویژگی ها عقیق های یمنی تقریبا با سایر عقیق ها در یک رتبه هستند. اما ذکر این نکته ضروری ایست که طبق نظر برخی از کارشناسان کانی شناسی که در حال تلاش و بررسی در مورد شناخت این کانی هستند. و تنها یک روش را معرفی کرده که نسبت به آن نیز با قطعیت سخن نگفته اند و آن روش این است که برای شناسایی عقیق یمنی نسبت به سایر عقیق ها، عقیق های  کشور یمن دارای نوعی ناخالص سفید رنگ به صورت لکه های سفید است که با چشم غیر مسلح و میکروسکوپ دیده می شود.که تنها در ۵ درصد از عقیق های یمنی این ویژگی وجود دارد. و وجود آن نشانه یمنی بودن آن است.

که البته این نکته نیز ضروری ایست که در برخی عقیق های هندی نیز این حالت مشاهده شده و البته برای شناخت عقیق یمنی قطعا نیاز به کارشناسی است. در نهایت می توان گفت که عقیق یمنی قطعا جزو با کیفیت ترین نوع عقیق در دنیاست و علاوه بر اینکه نحوه تشخیص این کانی کاری بسیار پیچیده و سخت است اما قطعا عقیق یمنی ارزش معنویی بسیار بالایی دارد.